In bookshelves i send out an invitation to someone for presenting his/her favorite bookshelf or writer. To let them explain their choice or let the shelf speak for itself. Bookshelves is concerned with collecting, collections and the sincere love for books. In bookshelves nodig ik iemand uit om zijn/haar favoriete boekenplank of schrijver te tonen. Om iets over hun keuze te vertellen of de plank te laten “spreken”. Bookshelves gaat over verzamelen, collecties en de oprechte liefde voor boeken. Today/Vandaag bookshelves: # 122 Liesbeth Gerlofsma
Liesbeth Gerlofsma (1983) schrijft korte verhalen en gedichten. Ook maakt zij stiftgedichten.
In 2015 werd haar verhaal Een vrouw met een edel voorhoofd genomineerd voor de schrijfwedstrijd van NRC en Editio.
Na de Mavo en de Detailhandelsschool volgde ze de Lerarenopleiding Nederlands in Zwolle en Amsterdam. Liesbeth is behalve schrijver ook zelfstandig ondernemer in de kinderopvang. Ze woont en werkt in Deventer en is lid van het Deventer dichterscollectief De Korte Metten.
De kast en zijn inhoud
“De boekenkast in de woonkamer is gevuld met boeken en speelgoed. Het speelgoed is zowel bestemd voor mijn eigen zoon als voor kinderen die ik opvang als gastouder.
Het onderste deel van de kast is wat dieper en heeft een blad op speelhoogte, met kleine en grote bakken eronder waar speelgoed en verkleedkleren in opgeborgen liggen. Dat deel wordt vaak door kleintjes gebruikt om staand te spelen. Als dat gebeurt ben ik blij, want dan gebeurt er precies wat ik hoopte uit te lokken toen we de kast bedachten.
De hogere vakken zijn gevuld met niet-kinderboeken. De verzameling is een allegaartje, ze bevat vooral informatieve boeken (psychologie, evolutietheorie, een beetje filosofie), literaire en minder literaire romans. Ook hebben een handvol religieuze boeken in de kast staan, een erfenis van de orhtodox-protestantse roots die mijn man en ik delen.
Op zolder staat verder nog poëzie, literatuur, studieboeken die boeiend genoeg waren om te bewaren, een kleine handvol kunstboeken en de boeken uit mijn kindertijd.
De waarde van boeken
Al een tijd werk ik aan het uitdunnen van mijn boekenverzameling, omdat die vrij veel boeken bevat waar niemand in huis persoonlijke waarde aan hecht. Die boeken ervaar ik als onnodige ballast. Daarom verwijder ik elke week een of twee van die boeken. Als er een doos mee is gevuld, dan breng ik die naar een goed doel.
Soms ontdek ik tijdens het uitdunnen van de collectie, dat boekenbezit gepaard kan gaan met schuld of schaamte. Dan gaat er bijvoorbeeld een boek door mijn handen dat ik ooit aanschafte omdat ik er indruk mee wilde maken op iemand, en vervolgens schaam ik me er dan voor dat dat de motivatie was voor de aanschaf van het boek. Of ik voel me schuldig tegenover de schenker van een boek omdat ik het boek niet heb uitgelezen. Met het uitdunnen van mijn boekenverzameling, probeer ik ook die oordelen los te laten.
Het is prettig om de boekenkastvulling zoveel mogelijk terug te brengen tot waar ik echt waarde aan hecht, en daarnaast ruimte vrij te maken voor nieuwe dingen. Zowel in de kast als in mijn hoofd.
Afhaakboeken
Het gebeurt regelmatig dat ik begin aan een boek, maar dan al vrij snel afhaak.
Bij romans haak ik weleens af omdat ik het gevoel krijg dat de schrijver het heeft geschreven met de bedoeling een bepaald mens- of wereldbeeld te bevestigen. Als ik vermoed dat elke plotwending en elke handeling slechts plaatsvindt omdat een idee van de schrijver bevestigd moest worden, dan erger ik me al snel aan de personages. Die doen en laten namelijk alleen maar dingen die het wereldbeeld van de schrijver in stand houden, ze mogen dat wereldbeeld niet onderzoeken en in twijfel trekken, waardoor ze in mijn hoofd maar niet tot leven komen. Dan denk ik al snel: laat maar. Om die reden haakte ik onlangs af bij Lucifer van Connie Palmen en ook bij De Joodse Messias van Arnon Grunberg.
Bij Arthur Japins’ De zwarte met het witte hart haakte ik ooit af omdat het boek iets in mij triggerde wat op dat moment te heftig was. Ik schoot in een soort vluchtreactie en stopte abrubt met het lezen van dat boek. Waardoor ik werd getriggerd, weet ik niet meer. Dit boek wil ik nog eens gaan lezen, het zou goed kunnen dat ik er nu geen last meer van heb.
Favorieten
Favorieten zijn boeken waar ik plezier aan heb beleefd en blij van word. Een greep uit de favorieten van mijn jeugd: Het Groot Sprookjesboek, Woutertje Pieterse van Multatuli (de zoon van Donald en Melania Trump doet me aan het personage Woutertje denken, ik hoop voor de jonge Trump dat deze vergelijking niet opgaat want dat zou erg tragisch zijn), de stripboeken van Casper en Hobbes, Joop ter Heul van Cissy van Marxveldt, Het achterhuis van Anne Frank (die ook Joop ter Heul las). En niet te vergeten: het smeuïge en meeslepende bijbelboek Esther, dat ik als kind vaak gelezen heb tijdens saaie kerkdiensten.
Recentere favorieten zijn vooral de boeken van J.M.Coetzee en Annie Proulx, maar ook Dubbelspel van Frank Martinus Arion, Gogols’ Dode zielen, het boek Tintelingen | Het lezen en schrijven van literaire fictie van James Wood, en nog veel meer. Een favoriet die ontbreekt in mijn kast is De oude man en meneer Smith van Peter Ustinov, een humoristisch verhaal waarin God en Satan samen de aarde bezoeken.
Een buitenbeentje onder de favorieten, is het praktische werkboek Aan de slag met de huishoudcoach | De nieuwe stijl opruimen, administreren, agenderen en poetsen van Els Jacobs. Er is hoop voor chaotische mensen: er bestaat zoiets als ‘georganiseerde chaos’ en met dit boek kan men leren hoe dat in de praktijk werkt.
Boeken als geheugensteun
Sommige boeken zijn voor mij een geheugensteun, die me herinneren aan wat ik belangrijk vind in het leven. Zulke geheugensteunen vormen als het ware een subgenre onder de favorieten.
Een van die geheugensteunen wordt gevormd door de boeken van psychologe Ingeborg Bosch, waarvan de belangrijkste Illusies is. Ze herinneren me eraan hoezeer mijn eigen perceptie van mezelf en mijn omgeving vertroebeld kan zijn door oude psychologische afweermechanismen. Als ik mezelf voel afglijden in faalangst, overdreven perfectionisme, verliefdheid of depressieve buien, dan herinneren de boeken van Bosch me eraan dat die gemoedstoestanden illusies zijn waar ik zelf uit kan stappen (tot op zekere hoogte).
Een andere geheugensteun bestaat uit het ‘boekenduo’ Marathonloper van Abdelkader Benali en Looptijd van Dirk van Weelden. Over deze twee boeken volgde ik ooit een paar colleges, die werden gegeven door Abdelkader Benali, destijds schrijver-op-locatie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. In een kleine groep lazen we beide boeken, bespraken ze met Benali en ook gingen we op bezoek bij Dirk van Weelden om hem te bevragen over Looptijd. Het was heerlijk en verschrikkelijk tegelijk om geconfronteerd te worden met twee schrijvers die zo nadrukkelijk ooit de keuze hadden gemaakt om het schrijven en creëren voorrang te geven in hun levens. Die ontmoetingen schudden mij door elkaar, ze confronteerden me met de vraag waar ik in godsnaam mee bezig was. Ik was toen vastberaden om de ‘status der goedbetaalde hoogopgeleiden’ te bereiken (waarmee ik de eerste vrouw zou zijn binnen de familie), en mijn eigen behoefte aan schrijven en creëren ondergeschikt te maken aan het bereiken van die status. Ondertussen werd ik daar doodongelukkig van. Het duurde lang voordat ik durfde te erkennen dat ik mezelf voor de gek aan het houden was, bezig was met andere dingen dan waar mijn hart naar uitgaat. Dat herinner ik me als ik Marathonloper en Looptijd zie liggen.
Wisselplankjes
Een aantal van de plankjes zijn bestemd voor boeken die ik op dit moment lees. Op het moment liggen daar enkele poëziebundels, wat boeken over het stimuleren van de ontwikkeling van creativiteit bij jonge kinderen, boeken over boekhouden en geldbeheer, en een roman van Proulx: De laatste troef.”
LG
about/over bookshelves
about/over Liesbeth Gerlofsma
more/meer bookshelves
next time/volgende keer: bookshelves: #123 Marcel Kronenburg
“Los van de stapels hier en daar zijn mijn boeken verdeeld over drie, nee vier kasten: de kunstboeken staan in de kast in de woonkamer, te zien op de foto. De literatuur is te vinden in de slaapkamer op planken aan het hoofdeinde van ons bed, boven in de werkkamer van mijn vrouw een kast met plaatwerken en nog van alles wat beneden niet meer past. En dan nog in een rommelkamer een Billy met stripboeken, die ik vroeger verzamelde. Ik heb ook nog redelijk wat kunstboeken in mijn atelier. Daar sleep ik regelmatig boeken mee naar toe en vandaan, al naargelang de behoefte bij het werken.
Tja, waar zoom je op in? Er zijn veel kunstenaars en kunstboeken waar ik van hou (ik zou Philip Guston kunnen kiezen, Auerbach, Fra Angelico..), of schrijvers (Flaubert, John Gray, Rilke…). Maar ik kies hier voor een deel van de kast (eigenlijk bovenop de kast) waar een boek van Joseph Beuys staat, een oude held van me: ‘Ölfarben/Oilcolors’. In 1983, kort na mijn afstuderen aan de academie, zag ik dit boek ergens in de winkel liggen, en ik kreeg er meteen hartkloppingen van… Het kostte rond de 250 gulden, onbetaalbaar voor me. Maar omdat het lichte schade bleek te hebben kon ik het kopen voor 100 gulden. Ook zo’n bedrag had ik nog nooit voor een boek betaald, maar ik verliet de winkel zielsgelukkig en voelde me ongelóóflijk verrijkt. De liefde voor boeken en voor de kunst is sindsdien niet verminderd.”
