bs: #92 Ingeborg Dusar

In bookshelves i send out an invitation to someone for presenting his/her favorite bookshelf or writer. To let them explain their choice or let the shelf speak for itself. Bookshelves is concerned with collecting, collections and the sincere love for books. In bookshelves nodig ik iemand uit om zijn/haar favoriete boekenplank of schrijver te tonen. Om iets over hun keuze te vertellen of de plank te laten “spreken”. Bookshelves gaat over verzamelen, collecties en de oprechte liefde voor boeken. Today/Vandaag bookshelves: # 92 Ingeborg Dusar

Ingeborg Dusar is literatuurwetenschapper en voordrachtkunstenaar.

bs#92-case1“In de statige boekenkast die uit een Engelse school komt, zitten de boeken die talrijke verhuizingen overleefd hebben plus wat nieuwe aanwinsten. Voor de laatste verhuis stonden de boeken nog in dubbele rijen, nu is er enkel een goed zichtbare harde kern overgebleven waaraan ik niet meer zal raken. Links staan de Duitsers netjes in het gelid, rechts de ‘buitenlanders’, dat wil in mijn geval zeggen de Nederlandstalige, Franse, Engelse en Italiaanse romans en essays, allemaal door elkaar maar wel alfabetisch gerangschikt. Moby Dick van Melville staat heel centraal en springt door omvang en cover onmiddellijk in het oog. Dat is goed want daardoor vind ik snel de boeken van de mij zeer dierbare en veel te jong gestorven Patricia De Martelaere die hier tegen Melville aanleunt. De Vlaamse filosofe Patricia De Martelaere was een auteur waarvoor ik met kloppend hart naar de boekhandel rende. Of het nu haar prachtige essays over kunst en filosofie zijn of haar eigenzinnige romans over absolute maar onleefbare verlangens, alles wat ze schreef was relevant en radicaal. Sommige van haar romans heb ik ooit uitgeleend. Mijn collectie is dus niet meer volledig en helaas niet meer aan te vullen, want de boeken zijn uitgeput en worden – o schande – (voorlopig?) niet meer herdrukt.”

bs#92-case2“In de kleine kast in het schrijvershuisje staat mijn Bachmann-bibliotheek. Ze bevat alle werken van de Oostenrijkse schrijfster en filosofe Ingeborg Bachmann in diverse talen en een collectie studies over haar werk. Verder heb ik er boeken  ondergebracht van dichters en denkers die haar werk beïnvloed hebben: van Adorno, Ernst Bloch, Roland Barthes en Heidegger over Simone Weil, Wittgenstein tot Max Frisch en Paul Celan, de twee schrijvers met wie Ingeborg Bachmann een stormachtige relatie had. Omdat ik van dwarsdenkers hou, is éen boekenplankje voorbehouden voor Jacques Derrida, de Franse filosoof die eind vorige eeuw samen met de psycho-analyticus  Lacan de zogenaamde deconstructie in filosofie en letteren introduceerde – een denkmethode die wantrouwig staat tegenover de grote waarheden. Momenteel is de conjunctuur niet goed voor dit soort denken waarin ultieme conclusies steeds worden opgeschort. Het zou de idealen van de Verlichting tekort doen en door zijn relativerende geest bijdragen tot groter onheil. Dat mag allemaal waar zijn, maar Derrida blijft een belangrijk politiek denker uit de grote Franse intellectuele traditie. Vooral wanneer hij, in een prachtig Frans, radicaal tegen de traditionele filosofie ingaat in een cadans die hypnotiserend werkt. En niemand filosofeert zoals hij, gedegen én speels, objectiverend én intiem, waardoor filosofie een vorm van kunst wordt. Zijn laatste boek,  “L’animal que donc je suis”, dat pas na zijn dood verscheen, is me bijzonder lief. Hierin denkt Derrida na over de status van het dier in de Westerse wijsbegeerte. Wat hij uit deze denkoefening leert is de noodzaak om alles wat leeft te herinterpreteren en van daaruit het denken  van ons avondland radicaal te herijken.”

ID

about/over bookshelves

more/meer bookshelves

j j j

bs: #91 Roos Stamet-Geurs

In bookshelves i send out an invitation to someone for presenting his/her favorite bookshelf or writer. To let them explain their choice or let the shelf speak for itself. Bookshelves is concerned with collecting, collections and the sincere love for books. In bookshelves nodig ik iemand uit om zijn/haar favoriete boekenplank of schrijver te tonen. Om iets over hun keuze te vertellen of de plank te laten “spreken”. Bookshelves gaat over verzamelen, collecties en de oprechte liefde voor boeken. Today/Vandaag bookshelves: # 91 Roos Stamet-Geurs

Roos Stamet-Geurs werkt onder de naam STAMET PROJECTS als tekstschrijver, redacteur, onderzoeker en projectleider.


bs#91-case
“Onze boekenkast is een gezinsboekenkast: een plek waar een Star Wars stormtrooper gebroederlijk naast verschillende edities van Jansons “History of Art” zwerft. Naast een uitgebreide collectie dvd’s, wordt de kast grotendeels ingenomen door boeken. Daarbij winnen de kunstboeken het overduidelijk van de literatuur. Zowel mijn man als ik studeerden kunstgeschiedenis en onze studieboeken bleken elkaar prachtig aan te vullen. Waar ik me richtte op oudheid en middeleeuwen, ging hij voor renaissance en maniërisme. Ik pakte de draad weer op bij de hedendaagse kunst, met hier en daar een verdwaald boek over de Gouden Eeuw, waardoor alleen de 18de en 19de eeuw nauwelijks vertegenwoordigd zijn. De boekenkast is wat de kunstboeken betreft dan ook chronologisch ingedeeld. De studiejaren liggen inmiddels ver achter ons en de kast barst behoorlijk uit zijn voegen. Ik blijf proppen en herschikken, maar het mag niet echt baten: bij elke nieuwe aanwinst vertrekt er een ander boek richting kringloopwinkel.”

bs#91-shelf“De plank die me het meest intrigeert, is de eerste kunstgeschiedenis-plank: de klassieke oudheid. Ik studeerde een jaar Griekse en Latijnse taal en cultuur, waarvoor ik Plato en Homerus in geannoteerde edities van de Oxford Press moest aanschaffen. Kostbare en dierbare uitgaves, die ik bizar genoeg nu niet eens meer in het Grieks kan lezen. Toch kijk ik vaak naar de verschoten ruggen in dit deel van de kast, alsof ik daarmee het verleden weer tot leven kan wekken. Voor mij ligt de oorsprong van alle kunst in de oudheid en is er sindsdien niets meer gemaakt van vergelijkbare intensiteit en kwaliteit. Volgens mijn man begint het allemaal pas in de renaissance – de eeuwige discussie in ons huishouden. In onze liefde voor Italië komen alle stromingen gelukkig samen, om over de plank met reisgidsen en de verzameling Italiaanse kookboeken nog maar te zwijgen.”

RS

about/over bookshelves

about/over Roos Stamet-Geurs

other/andere bookshelves

j j j

bookshelves: #90 Hanz Mirck

In bookshelves i send out an invitation to someone for presenting his/her favorite bookshelf or writer. To let them explain their choice or let the shelf speak for itself. Bookshelves is concerned with collecting, collections and the sincere love for books. In bookshelves nodig ik iemand uit om zijn/haar favoriete boekenplank of schrijver te tonen. Om iets over hun keuze te vertellen of de plank te laten “spreken”. Bookshelves gaat over verzamelen, collecties en de oprechte liefde voor boeken. Today/Vandaag bookshelves: # 90 Hanz Mirck

Hanz Mirck is docent Nederlands en creatief vertaler, muzikant, dichter en schrijver.

bs#90-case“In onze L-vormige woonkamer heb ik de boekenkast zo geplaatst dat die de poot van de L afsluit en zo mijn studeerkamer vormt. De kast is twee meter hoog en drieënhalve meter breed. Hij is aan beide kanten te gebruiken, al was het maar omdat ieder verhaal en ieder gedicht minstens twee kanten heeft. Omdat er acht planken per meter kast zijn, hebben we het over 3,5 x 8 meter x 2 =56 meter boeken. Ik geef toe, ik heb nog wel meer boekenkasten elders in de studeerkamer en in andere ruimten in huis, maar laten we het even tot deze kast beperken. De literatuurkast dus. Aan de woonkamerkant staan de romans. Die beginnen linksboven op alfabet en lopen door tot de bovenste twee planken van de meest rechtse kast. Daaronder staan de klassieken (Grieken en Romeinen) en daaronder komt de plank Russische bibliotheek en Privédomein. Daaronder zijn twee planken gereserveerd voor de rubriek ‘nog te lezen boeken die recent aangeschaft zijn’. Je leest het goed; twee meter nog niet gelezen romans. Ik koop dus duidelijk meer dan ik aankan. Mijn boekenkast vertelt dus niet alleen iets over mijn belangstelling, mijn ontwikkeling en mijn smaak, maar ook iets over mijn lees- en koophonger, mijn gulzigheid, mijn angst om iets te missen, mijn enthousiasme als ik een boekwinkel binnenstap en mijn ervaring als boekverkoper. (Ik werkte tien jaar in boekhandel Van Someren & Ten Bosch in Zutphen en was daarna nog even bedrijfsleider van boekhandel Romijn in Oosterbeek, voor ik docent Nederlands werd.) Want ik weet daardoor dat boeken soms maar heel even leverbaar zijn en dan geruisloos verdwijnen en niet eens in de ramsj meer te vinden zijn. Bijvoorbeeld het boek ‘Paard van God’ van Wilhelm Dichter, wat ik een vergeten pareltje vind. Als ik in de boekhandel zendingen uitpakte en een boek aantrof wat me interessant leek, zette ik dat direct apart en nam het mee naar huis om nader te bekijken. Negen van de tien keer kocht ik het boek dan. Toen ik 18 werd, wilde ik zo min mogelijk bezit, zo min mogelijk ballast opbouwen, om zo makkelijk de wereld rond te kunnen trekken. Ik wilde me het liefst in het buitenland vestigen: Italië, Amerika, weg uit Nederland. Maar toen kreeg ik ‘De avonden’ van Reve en de poëziebloemlezing ‘Hier ligt Poot, hij is dood’ en was de kiem van de verzamelwoede gelegd.”

bs#90-shelf“De plank waar ik het meest mee heb, dat is een moeilijk vraag. Alle boeken die ik dubbel heb, geef ik weg, alle boeken die ik niet mooi vind, verkoop ik. Dus alles wat er staat wil ik houden, heeft me geraakt, wil ik herlezen (als ik daar ooit de tijd voor heb). Mijn poëzieverzameling (aan de studeerkamerkant van de boekenkast) is fors: ruim elf meter aan bundels. Dat is meer dan de gemiddelde bibliotheek of literaire boekenwinkel heeft. Ik heb een tijd recensies geschreven voor Boekblad, voor Awater, voor de website De Contrabas en ik ben nog steeds jurylid van de J.C.Bloemprijs, mede omdat ik die ooit won. Dan krijg je bundels gratis toegestuurd, maar werk waar ik niet over schreef en wat ik niet mooi vond, moet er ook uit. Want meer dan deze 56 meter mag het eigenlijk niet worden. Dus aan de poëzie in mijn verzameling hecht ik. Maar het meest aan het hart ligt misschien één van de planken waar de bloemlezingen Nederlandse poëzie staan. Daar staat de reeks ‘De 100 beste  gedichten van…’ die nu loopt van 1996 tot 2015. Het eerste deel kreeg ik van mijn toenmalige vriendin. Al mijn contemporaine helden stonden erin. In het deel van 2002 stond ik tot mijn grote vreugde zelf. Ik ben dat jaar gedebuteerd met ‘Het geluk weet niets van mij’ en zag mezelf ineens tussen mijn grote voorbeelden. Ik was voor mijn gevoel echt deel geworden van de literaire wereld. In 2008 stond ik er weer in, met een gedicht uit mijn derde bundel. Grappig is dat mijn tweede bundel, Wegsleepregeling van kracht’ uit 2006, waar ik de J.C. Bloemprijs voor kreeg, niet in de reeks is opgenomen. Wat betekent het predikaat ‘de beste 100’ dan? De reeks gaat door, dichters komen en gaan, ik schrijf verder en een nieuwe bundel zal komen. En de boekenkast groeit mee. Niet in meters maar in kennis van de Republiek der Letteren.”

HM

about/over bookshelves

about/over Hanz Mirck

more/meer bookshelves

j j j

bookshelves: #88 Paul Beers

In bookshelves i send out an invitation to someone for presenting his/her favorite bookshelf or writer. To let them explain their choice or let the shelf speak for itself. Bookshelves is concerned with collecting, collections and the sincere love for books. In bookshelves nodig ik iemand uit om zijn/haar favoriete boekenplank of schrijver te tonen. Om iets over hun keuze te vertellen of de plank te laten “spreken”. Bookshelves gaat over verzamelen, collecties en de oprechte liefde voor boeken. Today/Vandaag bookshelves: #88 Paul Beers

Paul Beers(1935) is literair vertaler.

“ik stuur u het vier-minuten-filmpje dat mijn dochter over ‘mijn’ drie belangrijkste auteurs heeft gemaakt: The Thirtieth Year. Dat opent met mijn boekenkasten en zoomt vervolgens in op de boeken van Witold Gombrowicz (zojuist bij IJzer herdrukt), Ingeborg Bachmann en Robert Menasse.

PB

about/over bookshelves

about/over Paul Beers

more/meer bookshelves

j j j

bookshelves: #86 Tim Pardijs

In bookshelves i send out twice a week an invitation to someone for presenting his/her favorite bookshelf or writer. To let them explain their choice or let the shelf speak for itself. Bookshelves is concerned with collecting, collections and the sincere love for books. In bookshelves nodig ik tweemaal per week iemand uit om zijn/haar favoriete boekenplank of schrijver te tonen. Om iets over hun keuze te vertellen of de plank te laten “spreken”. Bookshelves gaat over verzamelen, collecties en de oprechte liefde voor boeken. Today/Vandaag bookshelves: #86 Tim Pardijs

Tim Pardijs is vinexdichter en voormalig stadsdichter van Zutphen (’13-’14). Er verschenen twee bundels van zijn hand: Dromen die aarde openbreken (2015) en Alsof de stad van mij is (2014). Sinds 2008 publiceert hij gedichten in Trouw, Meander, De Gids (online), De Optimist, De Contrabas, Hard//hoofd, cv Koers en Poëziepuntgl.

bs#86-casebs#86-shelf“Ik heb drie boekenkasten. Een kleine beneden in de woonkamer, de hoek op mijn werkkamer (foto) en een kleine pilaar naast mijn bureau. In de woonkamer staan de boeken waar ik trots op ben en graag over praat: mooie uitgaven, onbekende pareltjes, indrukwekkende verhalen. De grote kast op mijn werkkamer bevat de rest van mijn boeken. In die kast probeer ik zoveel mogelijk boeken te plaatsen die ik ook daadwerkelijk gelezen heb. Alsof het een overzicht is van alle verhalen die in mijn hoofd leven. In de smalle kast naast mijn bureau staan mijn favoriete poëziebundels en boeken die ik regelmatig opensla tijdens het schrijven. Een vierde plek waar ik mijn boeken opsla, is het tafeltje naast de grote kast op mijn werkkamer (foto). Hier liggen de boeken die ik nog lezen wil. Dit is het meest spannende deel van mijn boekenopslag, maar tegelijkertijd het meest frustrerende. Hier liggen werelden aan woorden op me te wachten én word ik geconfronteerd met de idee dat er altijd meer te lezen is dan in een mensenleven mogelijk is te lezen. Gelukkig maar. Stel je voor dat je op een dag uitgelezen zou zijn. Hoewel je dan altijd weer opnieuw kan beginnen.”

TP

 

about/over bookshelves

about/over Tim Pardijs

more/meer bookshelves

 


written by/geschreven door Tim Pardijs:

titel1.3

 

j j j

bookshelves: #84 Curdin Tones

In bookshelves i send out twice a week an invitation to someone for presenting his/her favorite bookshelf or writer. To let them explain their choice or let the shelf speak for itself. Bookshelves is concerned with collecting, collections and the sincere love for books. In bookshelves nodig ik tweemaal per week iemand uit om zijn/haar favoriete boekenplank of schrijver te tonen. Om iets over hun keuze te vertellen of de plank te laten “spreken”. Bookshelves gaat over verzamelen, collecties en de oprechte liefde voor boeken. Today/Vandaag bookshelves: #84 Curdin  Tones

Curdin Tones is beeldend kunstenaar

bs#84-casebs#84-shelf

about/over bookshelves

about/over Curdin Tones

more/meer bookshelves

j j j

bookshelves: #81

In bookshelves i send out twice a week an invitation to someone for presenting his/her favorite bookshelf or writer. To let them explain their choice or let the shelf speak for itself. Bookshelves is concerned with collecting, collections and the sincere love for books. In bookshelves nodig ik tweemaal per week iemand uit om zijn/haar favoriete boekenplank of schrijver te tonen. Om iets over hun keuze te vertellen of de plank te laten “spreken”. Bookshelves gaat over verzamelen, collecties en de oprechte liefde voor boeken. Today/Vandaag bookshelves: #81 Mirjam Kuitenbrouwer

Mirjam Kuitenbrouwer (1967) is beeldend kunstenaar.

bs#81-case-1bs#81-shelf1“In het tweede jaar van de academie kregen we literatuur van H.C. ten Berge. Hans. Bij de introductieles informeerde hij niet naar onze favoriete boeken maar vroeg ons of we zelf schreven. Ik kan me herinneren dat ik knalrood werd, maar niets heb gezegd. Hij probeerde z’n vraag nog iets te verzachten, dat je als het zo was je daar niet voor hoefde te schamen, dat het een valse schaamte was, meer een soort verlegenheid. Ik voelde me betrapt. Ik schreef heel veel. Alles wat ik las of schreef raakte verbonden met wat ik maakte. Maar waar ik in schreef, mijn dagboeken, dat was volstrekt geheim. Na de les raadde hij me aan de dagboeken van Ingeborg Bachmann te lezen. Tenminste, dat is wat ik me herinner. De dagboeken van Ingeborg Bachmann zijn tot op vandaag niet uitgegeven. Na haar tragische dood in 1973 is haar literaire nalatenschap in 1979 overgedragen aan de Österreichische Nationalbibliothek. De eerste vijftig jaar mag er niets uit worden gepubliceerd. Die restrictie is al regelmatig geschonden. Ik heb destijds eindeloos naar die dagboeken gezocht, in de bibliotheek en bij De Slegte. Zo ben ik alles van en over haar gaan lezen en verzamelen wat ik wel kon vinden, ook veel in de oorspronkelijke Duitstalige uitgaven.

Wat er tegenwoordig aan ‘Bachmann-Forschung’ verschijnt is verstikkend veel. Het mooiste wat er aan secundaire literatuur over haar is verschenen vind ik ‘Wir müssen wahre Sätze finden – Gespräche und Interviews’ (Piper, 1983). Het staat dubbel in mijn kast. In 2007 heb ik het boek uit de bieb volledig gefotokopieerd en ingebonden. In 2012 kwam ik het bij toeval antiquarisch tegen. Dat zelfgereproduceerde boek kan ik niet wegdoen. Het staat vol aanstrepingen die ik zou kunnen overbrengen naar de echte uitgave, maar dat zou een vervalsing zijn van al die gemarkeerde momenten waarin het lezen en het besef van het belang van de tekst samenvielen.

Wat me aan Ingeborg Bachmann intrigeert is de combinatie van het schuchtere en het krachtige, de vertwijfeling en het absolute in haar persoonlijkheid. Op archieffoto’s zie je haar breed lachend, vrolijk rokend, geanimeerd, elegant, – zo in contrast met haar niet publieke leven. Net als de personages in haar proza leefde ze constant onder druk van een crisissituatie, getraumatiseerd, steeds op de rand van een desintegreren. Maar uit die ontreddering was ze wel in staat haar boeken te destilleren. Van haar levenswerk, de onvoltooide romancyclus Todesarten’ (Doodsoorzaken), is bij haar leven alleen Malina verschenen, in 1971. Het is een roman die lijkt op een autobiografie maar het niet is. ‘Wenn man so will ist es ein geistiger Prozess’, zei ze er zelf over. Het gaat over het conflict tussen verstand en gevoel, productiviteit en zelfverwoesting; de wens naar het absolute leidt meestal tot ondergang.

Het was het eerste boek in tien jaar na haar prozadebuut met de verhalenbundel ‘Het dertigste jaar’ uit 1961. Die eindigt met een tirannieke aanklacht tegen alle mannen die Hans heten, en alle mannen in de wereld heten Hans. Hans ten Berge heb ik nooit meer gesproken, maar ik wil hem hier bedanken voor zijn gouden tip en aanmoediging waarmee hij mijn grote sympathie en interesse voor Ingeborg Bachmann heeft opgewekt.”

MK

about/over bookshelves

about/over Mirjam Kuitenbrouwer

more/meer bookshelves

j j j